Na stronie Klubu miłośników kultury, historii i duchowości Asyryjczyków zostało umieszczone polskie streszczenie filmu dokumentalnego telewizji BBC w języku arabskim zatytułowanego Ostatni chrześcijanie (آخرالمسيحيين). Film ukazuje dramatyczną sytuacje ostatnich chrześcijan wciąż trwających na ziemi należącej im od tysiącleci, ale zdesperowanych z powodu wrogości, przemocy, rabunków ze strony muzułmańskich sąsiadów i władz, i całkowitym brakiem pomocy od chrześcijan Zachodu (w filmie nagrano wywiad, w którym pada stwierdzenie, że pomoc trafia do Kurdów i Jezydów, ale pomija Asyryjczyków). Jedyne wsparcie, jakie otrzymują Asyryjczycy w Iraku i Turcji, pochodzi od Rodaków, którzy już wcześniej wyemigrowali na Zachód porzucając ziemię praojców.
Pokazano w filmie, jak mieszka samotna zakonnica w miejscowości Zaz w południowo-wschodniej Turcji, nielegalnie zajętej przez Kurdów po wyrugowaniu Asyryjczyków. Mieszka sama w dużym pięknym klasztorze Mor Dimet, którego dokumenty sięgają 932 roku. Jest ciągle atakowana, nieraz została pobita i opluta, Kurdowie kradną jej plony z pola i z sadu, i nawet odcięli dostęp wody i zabili dwa jej psy. Zakonnica jest zdecydowana pozostać w klasztorze aż do śmierci…
Pokazano też irackie miasto Alkosz, które nie należy do Kurdów, ale wbrew władzom centralnym Iraku oddziały kurdyjskie kontrolują wstęp do miasta. Mieszkająca tutaj większość chrześcijańska jest na łasce lub niełasce uzbrojonych Kurdów, którzy uważają, że Alkosz powinien należeć do Kurdystanu. Świadkowie opowiadają, że kurdyjska Peszmerga, która miała chronić ludność cywilną, w większości chrześcijańską, nagle wycofała się w 2014 r., a po kilku godzinach miasto zajęło Państwo Islamskie. Podobnie w Mosulu witano Państwo Islamskie i chętnie wyrzucano chrześcijan zagrabiając ich mienie.
Iracki generał, który dowodził akcją wyzwolenia Mosulu, z bólem mówi, że wypędzenie chrześcijan jest ciężką niepowetowana stratą dla Iraku. To jest kraj Asyryjczyków, którzy w trudzie i z miłością go budowali, a teraz nie mogą tu mieszkać. Mosul jest położony obok ruin starożytnej Niniwy, która w starożytności była stolicą państwa Asyryjczyków. Nawet w Wikipedii można znaleźć informację o Mosulu: „Przed podbojem tych terenów przez muzułmanów w VII wieku, starożytne miasto Niniwa było przez wiele wieków chrześcijańskie, odkąd Asyryjczycy w I i II wieku przyjęli nową wiarę”. W filmie pokazana jest też rodzina, która w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci była czterokrotnie we własnym kraju wypędzana i rabowana ze wszystkiego, ale już czterokrotnie na nowo zaczynała budować życie.
Co będzie, kiedy tych ludzi zabraknie w Iraku?
Zachęcamy do przeczytania streszczenia filmu:
Film w języku arabskim: