Chrześcijanie stanowią drugą co do liczności grupę wyznaniową w Indonezji, niemniej jednak są tylko mniejszością w tym muzułmańskim kraju. Oficjalna liczba chrześcijan to 10%, czyli ok. 23,5 mln osób.
W Indonezji katolików nie zalicza się do chrześcijan – uważa się ich za wyznawców odrębnej religii. Większość wyznawców Chrystusa w Indonezji to protestanci, jest ich ok. 16,5 mln obok 7 mln katolików.
Wspólnoty chrześcjańskie są porozrzucane nierównomiernie po całym kraju. Najwięcej chrześcijan mieszka w regionach (zob. mapkę na początku artykułu):
- Północna Sumatra
- Kalimantan
- Północne Sulawesi
- Zachodnie Sulawesi
- Molucca
- Papua
- Flores
- Sumba
- Zachodni Timor
Początki chrześcijaństwa w Indonezji
Najstarszym źródłem historycznym wspominającym o chrześcijaństwie na archipelagu jest praca egipskiego chrześcijanina z XII w., Abu Saliha Al-Arminiego. Mówi on o licznych kościołach nestoriańskich w Sumatrze Zachodniej. Niektórzy dzisiejsi historycy jednak twierdzą, że miał on na myśli jakieś miejsce w dzisiejszych Indiach.
Po zdobyciu Malacca przez Portugalczyków w roku 1511 powstały tutaj katolickie wspólnoty. Początkowo relacje z muzułmanami w Ternate układały się dobrze, i rozwijał się handel. Od 1534 r. dzięki pracy misjonarzy katolickich ok. 20% ludności południowych Moluccas wyznawało wiarę w Chrystusa. Duże katolickie społeczności pojawiły się również w Larantuka (na wyspie Flores) i w Dili (na wyspie Timor). Jednak konflikt między Portugalczykami i ludnością Ternate poważnie zakłócił rozwój Kościoła.
Pierwsze kolonie holenderskie (kalwińskie) w Ternate powstały w roku 1607. Holendrom udalo się zmonopolizować handel przyprawami, i przez dwa następne wieki Sułtanat Ternate stopniowo tracił swoje wpływy.
Początkowo Holendrzy nie interesowali się ewangelizacją, choć czasami ich Zjednoczone Towarzystwo Wschodnich Indii (Vereenigde Oost-Indische Compagnie, w skrócie VOC) wspierało działalność misjonarzy. Jednak działaność ta obejmowała raczej grupy Europejczyków i była skierowana na ograniczenie zasięgu misjonarzy katolickich. Rozwój chrześcijaństwa w latach 1602-1798 praktycznie się zatrzymał.
Okres kolonialny
Kiedy w XIX w. korona Holandii przejęła kontrolę nad terenami, gdzie wcześniej rządziło VOC, miejscowe władze nadal nie dbali o pracę misjonarzy. Kościół Reformowany Holandii miał wprawdzie tutaj rządową agencję, ale zajmował się przeważnie potrzebami istniejących wspólnot protestanckich. Liczba chrześcijan do początku XX w. prawie nie wzrastała w porównaniu do stanu sprzed stu lat. Wyjątkiem jest Minahasa i Tapanuli, gdzie do Kościołów protestanckich napływała miejscowa ludność.
Na początku XX w. zsekularyzowane władze Holandii rozpoczęły polityke polepszania warunków życia ludności kolonii, co przyczyniło się do pojawienia w Indonezji wielu katolików z Holandii, którzy dysponując środkami i ludźmi docierali do nowych terenów i większych liczb miejscowej ludności. Zaczęli przyjeżdżać też misjonarze protestanccy finansowani przez Kościoły amerykańskie. W 1938 r. podjęto działania w celu utworzenia Narodowej Rady Chrześcijańskiej, ale wybuch drugiej wojny światowej i powstanie niezależnego państwa Indonezji uniemożliwiła dokończenie tej inicjatywy.
Chrześcijanie w dzisiejszej Indonezji
W Indonezji jest szereg regionów, gdzie chrześcijanie stanowią większość. Jednak na skalę kraju chrześcijaństwo jest religią mniejszości, dlatego wyznawcy Chrystusa raczej mają niewielki wpływ na życie społeczne i polityczne kraju. Mimo to ich poczucie przynależności narodowej jest tak samo silne i szczere, jak w przypadku muzułmanów; również oni są zwolennikami jedności całej Indonezji.
W ostatnich dziesięcioleciach wielokrotnie radykalni muzułmanie Indonezji atakowali kościoły i chrześcijan, zastraszając wyznawców Chrystusa. Takie ataki mają miejsce przeważnie na wyspie Jawa, gdzie chrześcijanie są mniejszością. Tłumaczy się je tym, że muzułmanie obawiają się chrystianizacji kraju po uzyskaniu niepodległości. Mówi się też o tym, że chrześcijanie, w związku z niedawną wyższą pozycją kolonizatorów, zazwyczaj mają wyższe wykształcenie i lepszą sytuację ekonomiczną.
W latach 50. i 60. XX wieku w Indonezji dążyły do władzy ugrupowania nacjonalistyczne, komunistyczne i islamistyczne, a od czasu objęcia władzy przez Suharto w 1966 r. i wyeliminowaniu komunistów, rząd dba o zwiększenie roli islamu w życiu kraju. Zatem pod względem politycznym chrześcijaństwo nie stanowi zagrożenia, tylko jako “konkurencyjna” religia. W czasie chaosu politycznego chrześcijanie byli ostoją pokoju i stabilności. W latach 80. i 90. islamiści stanęli w opozycji do rządu i nawet ogłosili, że go nie uznają. Zmusiło to Suharto (który jest muzułmaninem) do rozpoczęcia akcji islamizacyjnych, m.in. obstawiania stanowisk politycznych i wojskowych muzułmanami (zob. tekst o nieuznawaniu przez muzułmanów władz niemuzułmańskich). Zmniejszyło to wpływ chrześcijan na życie kraju. Po upadku rządów Suharto, w latach 1997-2004 po Indonezji przeszła fala przerażającej przemocy w ramach “religii pokoju”, dążącej do zdobycia coraz większych wpływów politycznych i ekonomicznych. Jak zwykle w tych sytuacjach, islamiści dążą do zasiania niepewności i chaosu, i destabilizacji w celu bezkarnego wypełniania nakazów Allaha. Do akcji terrorystycznych zaczyna się włączać ugrupowania powiązane z Państwem Islamskim. Jednak mimo prześladowań chrześcijaństwo w Indonezji dynamicznie się rozwija.