Na mapce ukazane są liczby chrześcijan w procentach ludności krajów Bliskiego Wschodu (dane z roku 2016): od 40,5% w Libanie do 0,2% w Turcji.

„Myślę o tym, co każdy z was mówi: Ja jestem Pawła, a ja Apollosa; ja jestem Kefasa, a ja Chrystusa. Czyż Chrystus jest podzielony? Czyż Paweł został za was ukrzyżowany? Czyż w imię Pawła zostaliście ochrzczeni?” (1Kor 1,12-13) „Tak więc, gdy cierpi jeden członek, współcierpią wszystkie inne członki; podobnie gdy jednemu członkowi okazywane jest poszanowanie, współweselą się wszystkie członki. Wy przeto jesteście Ciałem Chrystusa i poszczególnymi członkami” (1Kor 12,26-27).

„To, że jesteśmy podzieleni w gronie chrześcijan, jest skandalem”. Te słowa powiedział Archimandryta Benedict Ioanno reprezentujący Patriarchę Konstantynopola na kongresie ekumenicznym w Gnieźnie w marcu 2004. Ostatecznie wszyscy należymy do Chrystusa, a nie do naszych przywódców kościelnych, choć im właśnie ufamy, że do Chrystusa nas zaprowadzą.

Jednym z elementów jedności chrześcijan jest wzajemne współczucie i wzajemna pomoc. Wydaje się, że brak wzajemnego wsparcia (nawet modlitewnego) wynika przede wszystkim z braku wiedzy o naszych braciach wyznających Chrystusa. Jest bardzo dobre i godne pochwały, że nasi biskupi zorganizowali zbiórkę pieniędzy dla ofiar wojny w Iraku oraz trzęsienia ziemi w Iranie. Świadczy to o trosce chrześcijan o każdego człowieka, bez względu na wyznanie. Jednak czy najpierw nie powinniśmy pomyśleć o cierpiących współbraciach w Chrystusie? Czy zapominamy o nich tylko dlatego, że ich przywódcy nie do końca są zgodni z naszymi przywódcami religijnymi?

Wierzę, że pierwsza przyczyna naszego braku zainteresowania chrześcijanami Wschodu leży w braku wiedzy o nich. Kto w Polsce słyszał o masakrze pakistańskich chrześcijan w roku 2002? Albo o kolejnym napadzie na chrześcijański dom pomocy sierotom i wdowom w Egipcie na początku stycznia 2004? Albo o dniach jedności chrześcijańskiej w Libanie w lutym 2004? Albo o obrzędzie odnowienia przymierza chrztu w Jordanie, jaki miał miejsce w lutym 2004? Nasi współbracia mają swoje radosne i smutne wydarzenia, pielęgnują tradycje sięgające pierwszych wieków chrześcijaństwa, niektórzy z nich nawet mówią w języku, w jakim mówił Pan Jezus – a my o nich po prostu nic nie wiemy. Dlatego powstała ta strona, abyś Ty, bracie i siostro, mógł dowiedzieć się o fakcie istnienia chrześcijan w krajach uznawanych przez nas za niechrześcijańskie, poznał ich troski i radości, tradycję i kulturę, abyś przynajmniej czasami wspomniał o nich w swoich modlitwach, oraz byś się nie zdziwił, kiedy ich cierpienia spadną również na nas. Jeżeli bowiem nie umiemy wesprzeć ich, to w pewnym momencie nikt nie będzie chciał wspierać nas.

Rys.1 – religie i narodowości Bliskiego Wschodu

Załączony schemat (rys.1 – religie i narodowości Bliskiego Wschodu, Wielka Encyklopedia Geografii Świata. Świat Grup Etnicznychs. 96) pokazuje odsetek chrześcijan w krajach Bliskiego Wschodu, a rys.2 (Kościoły Bliskiego Wschodu, tamże s. 98) przedstawia liczebność najważniejszych kościołów chrześcijańskich tego regionu . Szacuje się, że chrześcijanie stanowią ok. 5% całej ludności Bliskiego Wschodu, lecz ta liczba wciąż maleje zaczynając od czasów podboju arabskiego (wówczas chrześcijanie stanowili połowę ludności), a w ostatnich latach spadek liczebności chrześcijan można nazwać gwałtownym. Przytoczę tylko niektóre dane statystyczne: na początku XX w. chrześcijanie w Turcji stanowili 32% ludności, obecnie zaledwie 0,2%. W Egipcie jeszcze w 1975 roku chrześcijanie stanowili 20%, dzisiaj niewiele ponad 10%; w Syrii liczebność chrześcijan spadła z 40% do 7,8%; w Iranie z 15% do 0,5%; w Tunezji z 50% do niecałych 10% populacji.

rys.2 – Kościoły Bliskiego Wschodu

Zapoznawanie się z chrześcijanami Wschodu wypada rozpocząć od grupy Asyryjczyków (również nazywanych Chaldejczykami, Aramejczykami lub Syriatami). Do dziś w tej grupie funkcjonuje język aramejski zbliżony do tego, jakim posługiwano się na terenie Izraela w czasach Jezusa, oraz imiona, znane nam z opowieści biblijnej o upadku północnego państwa żydowskiego. Asyryjczycy zamieszkują tereny na pograniczu dzisiejszej Turcji, Syrii i Iraku (znana nam z Biblii stolica Asyryjczyków Niniwa znajduje się obok dzisiejszego Mosulu w Iraku). Ich liczebność szacuje się na ok. 3 mln, przy czym jedynie połowa z nich nadal zamieszkuje swoje ziemie historyczne. Pozostali są na emigracji, przede wszystkim w Szwecji i w Niemczech. Tragiczne wydarzenia w Syrii i Iraku spowodowały, że w roku 2015 w Iraku pozostało nie więcej niż 400 tys. chrześcijan. W samym tylko czerwcu 2015 r. 120 tys. chrześcijan musiało opuścić Mosul, miasto znajdujące się w pobliżu ruin Niniwy, starożytnej stolicy Asyryjczyków, gdzie wtargnęli bojówkarze Państwa Islamskiego (ISIS) (te liczby podajemy za: ankawa.com).

Następna duża niearabska grupa chrześcijan Bliskiego Wschodu to Maronici. Mieszkają przede wszystkim w Libanie (jeszcze do niedawna nazywanym Szwajcarią Bliskiego Wschodu), gdzie ich jest ok. 1,6 mln, jak również w Syrii, Egipcie i na Cyprze w liczbie ok. 400 tys. Obecnie grozi im arabizacja i islamizacja.

Przedstawicieli narodowego i unickiego Kościoła Ormiańskiego można spotkać prawie w każdym kraju Bliskiego Wschodu. Koptowie w liczbie ok. 5 mln mieszkają w Egipcie, który był kolebką chrześcijańskiego życia klasztornego. Są tam również chrześcijanie innych narodowości, należący do najstarszych Kościołów, pielęgnujący prawie 2000-letnie tradycje. Kilka słów należy poświęcić nielicznym chrześcijanom zamieszkującym kolebkę chrześcijaństwa – Izrael. Liczba wyznawców Jezusa arabskiej narodowości na terenach Autonomii Palestyńskiej wynosi ok. 32 tys., oraz ok. 180 tys. na pozostałym terytorium Izraela. Większość z nich należy do wspólnot prawosławnych różnych obrządków: Greckiego, Syryjskiego, Koptyjskiego, Etiopskiego, Rosyjskiego. Izraelscy Maronici i Melkici należą do kościołów unickich, są również w Izraelu nieliczni przedstawiciele innych kościołów chrześcijańskich. O sytuacji palestyńskich chrześcijan niech świadczą liczby: dwa razy więcej chrześcijan z Ramallah mieszka w miejscowości Dearborn (Michigan) niż w samym Ramallah; trzy razy więcej betlejemskich chrześcijan jest na emigracji niż w samym Betlejem.

Chrześcijanie są obecni praktycznie w całym świecie arabskim i muzułmańskim. Nawet w Maroku prawie 1% ludności wyznaje chrześcijaństwo. Władze Arabii Saudyjskiej utrzymują, że w ich kraju nie ma wyznawców Jezusa Chrystusa, jednak w rzeczywistości jest ich tam co najmniej 800 tysięcy (czyli 3,7% całej ludności). Nie powinno to dziwić, zważywszy, że islam powstał ponad pół tysiąca lat później niż chrześcijaństwo. Jednak przyzwyczailiśmy się do myślenia, że świat arabski, świat islamu jest jednolicie muzułmański, i nie zdajemy sobie sprawy z tego, że miliony naszych braci potrzebują naszego wsparcia. Przynajmniej modlitewnego.

Warto też wiedzieć, że prawie w całym świecie arabskim chrześcijanie są dyskryminowani i otwarcie prześladowani. Widać to na poniższej mapie OpenDoors za rok 2018, gdzie czerwony kolor oznacza kraje, w których stosowana jest otwartą przemoc wobec chrześcijan, zaś żółty i pomarańczowe odpowiadają różnym stopniom dyskryminacji.

Jak stwierdza raport Pew Research Center, na całym Bilskim Wschodzie tylko w Izraelu i w Libanie chrześcijanie cieszą się wolnością religijną i nie są prześladowani za wiarę. W niektórych krajach arabskich, np. w Katarze czy Zjednoczonych Emiratach Arabskich, obserwuje się zwiększenie liczby chrześcijan, ale chodzi o emigrantów, którzy przeważnie przyjeżdżają tutaj tymczasowo do pracy i nie doznają wolności religijnej. Szacuje się, że w ciągu najbliższych lat liczba chrześcijan na Bliskim Wschodzie spadnie poniżej 3%.